Μετά τη δημοσίευση του ρεπορτάζ μας σχετικά με τον μικρό αριθμό κλινών για τα θύματα έμφυλης βίας στην Ελλάδα, η υφυπουργός Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων Μαρία Συρεγγέλα αναφέρθηκε σε «ψευδή δημοσιεύματα» σχετικά με τους ξενώνες κακοποιημένων γυναικών και υποστήριξε ότι «ούτε η Σύμβαση της Κωνσταντινούπολης, ούτε καμία διεθνής δέσμευση της χώρας, δεν ορίζει συγκεκριμένο αριθμό κλινών για την φιλοξενία κακοποιημένων γυναικών». Ακόμη, η κ. Συρεγγέλα σημείωσε ότι «η χώρα μας διαθέτει ένα από τα καλύτερα και επαρκέστερα δίκτυα δομών για την φιλοξενία κακοποιημένων γυναικών και των παιδιών τους». Μπορείτε να διαβάσετε την πλήρη τοποθέτηση της υφυπουργού εδώ.
Παρότι η κ. Συρεγγέλα δεν έκανε αναφορά στο δικό μας δημοσίευμα, οφείλουμε να σημειώσουμε τα εξής:
Η Ελλάδα υπέγραψε τη Σύμβαση της Κωνσταντινούπολης για την Πρόληψη και την Καταπολέμηση της βίας κατά των γυναικών τον Μάιο του 2011. Η σύμβαση κυρώθηκε και τέθηκε σε εφαρμογή το 2018. Άρα, δεσμεύει την Ελλάδα.
Η σύμβαση ορίζει ότι όλες οι χώρες θα πρέπει να διαθέτουν ξενώνες σε «επαρκή αριθμό» για την προστασία των γυναικών από κάθε μορφή βίας. Παράλληλα, η Επεξηγηματική Έκθεση της Σύμβασης, η οποία εξειδικεύει με λεπτομέρειες τις υποχρεώσεις των χωρών, προβλέπει ότι οι ξενώνες θα πρέπει να είναι άμεσα και συνεχώς προσβάσιμοι και να διαθέτουν κατάλληλο προσωπικό και εξοπλισμό για τις ανάγκες των γυναικών.
Όσον αφορά τον αριθμό των ξενώνων, η Επεξηγηματική Έκθεση αναφέρει ότι οι ξενώνες πρέπει να είναι σε «επαρκή αριθμό», ώστε να ικανοποιούνται αμέσως οι ανάγκες των θυμάτων. Εξειδικεύοντας αυτή την υποχρέωση, η Επεξηγηματική Έκθεση κάνει αναφορά στην Τελική Έκθεση Δραστηριοτήτων της Ειδικής Ομάδας του Συμβουλίου της Ευρώπης για την Καταπολέμηση της Βίας κατά των Γυναικών που συνιστά να υπάρχει μία κλίνη ανά 10.000 κατοίκους (διαβάστε την πλήρη έκθεση εδώ).
Επομένως, η υποχρέωση των χωρών για «επαρκή αριθμό» κλινών, τον οποίο θέτει ως υποχρέωση και η Σύμβαση και η Επεξηγηματική Έκθεση, δεν κρίνεται αυθαίρετα από το κάθε κράτος, αλλά θα πρέπει να συμβαδίζει με τις ανάγκες και τις συμβουλές της Ειδικής Ομάδας του Συμβουλίου της Ευρώπης.
Η Επεξηγηματική Έκθεση προβλέπει ακόμη ότι ο αριθμός των κλινών θα πρέπει να εξαρτάται από τις πραγματικές ανάγκες της κάθε χώρας. Ωστόσο, εδώ ακριβώς υπάρχει και το μεγαλύτερο πρόβλημα στην Ελλάδα, το οποίο δεν επιβεβαιώνει την τοποθέτηση της κ. Συρεγγέλα ότι «η χώρα μας διαθέτει ένα από τα καλύτερα δίκτυα δομών για την φιλοξενία κακοποιημένων γυναικών».
Πράγματι, το κέντρο υποστήριξης θυμάτων έμφυλης βίας Διοτίμα και το Ευρωπαϊκό Δίκτυο κατά της Βίας είπαν στο Reporters United ότι οι ξενώνες στην Αθήνα είναι υπερπλήρεις και υπάρχουν ουρές αναμονής, ενώ η κατάσταση παρουσιάζει καλύτερη εικόνα στην επαρχία. Από το ρεπορτάζ επομένως προκύπτει ότι η Ελλάδα δεν διαθέτει επαρκή αριθμό κλινών που καλύπτουν αποτελεσματικά και αμέσως τις ανάγκες των κακοποιημένων γυναικών, κάτι το οποίο έρχεται σε αντίθεση με τις υποχρεώσεις της χώρας τόσο από τη Σύμβαση της Κωνσταντινούπολης, όσο και από την Επεξηγηματική Έκθεσή της.
Συμπερασματικά, αν η Ελλάδα ακολουθούσε το παράδειγμα άλλων χωρών και είχε περισσότερες κλίνες κατά τις συστάσεις της Ειδικής Ομάδας του Συμβουλίου της Ευρώπης (όπως η Δανία, το Βέλγιο και η Νορβηγία), θα είχε «επαρκή αριθμό» ξενώνων και κλινών και δεν θα υπήρχαν αυτές οι καθυστερήσεις, οι οποίες, κρατώντας τις γυναίκες εγκλωβισμένες στο κακοποιητικό τους περιβάλλον, τις αφήνουν ουσιαστικά απροστάτευτες ως θύματα έμφυλης βίας. Το Reporters United έχει τουλάχιστον τρεις πηγές που επιβεβαιώνουν καθυστερήσεις σε ξενώνες στην Αθήνα. Οι μαρτυρίες τους δεν είναι «κακόβουλα παραμύθια», όπως ανέφερε η κ. Συρεγγέλα.
Σημειώνουμε ότι αυτή δεν είναι η πρώτη φορά που η κυβέρνηση αντιδρά σε ρεπορτάζ του Reporters United και μας κατηγορεί για ψευδείς ειδήσεις. Τον Φεβρουάριο του 2021, η κ. Συρεγγέλα χαρακτήρισε παραπλανητική την έρευνα του Investigate Europe, της Εφημερίδας των Συντακτών και του Reporters United που αποκάλυψε πώς η Ελλάδα μπλόκαρε την Οδηγία για την ισότητα των δύο φύλων στην αγορά εργασίας. Αμέσως μετά, δημοσιεύσαμε τεκμήρια (βίντεο και πηγές), τα οποία αφενός επιβεβαίωσαν το ρεπορτάζ μας, αφετέρου διέψευσαν την κυβέρνηση και αποκάλυψαν τα τέσσερα ψέματα που υπήρχαν στην ανακοίνωση του υπουργείου Εργασίας.
