Το Reporters United απέκτησε νομική μορφή και γραφείο (στο Ρομάντσο) τον Μάιο του 2019. Αλλά ήδη προηγουμένως, έστω και χωρίς επίσημη μορφή, είχε ξεκινήσει μικρές δράσεις υποστήριξης της ερευνητικής δημοσιογραφίας, δικτύωσης και συνεργασίας των δημοσιογράφων που κάνουν έρευνα στη χώρα μας. Όλες οι δράσεις του Reporters United μέχρι σήμερα είναι αυτοχρηματοδοτούμενες ή χρηματοδοτούνται μέσω των εσόδων του από συνεργασίες με διεθνή ΜΜΕ. Ακολουθεί μια ενδεικτική λίστα των σημαντικότερων πραγμάτων που έκανε το Reporters United, κυρίως στον πρώτο χρόνο της (εσωστρεφούς) λειτουργίας του αλλά και πιο πριν.

Μαύρα Φουγάρα

Το Cities for Rent ή Πόλεις προς Ενοικίαση στα ελληνικά είναι μια εν εξελίξει διασυνοριακή έρευνα στην οποία συμμετέχει το Reporters United με τον δημοσιογράφο δεδομένων Σωτήρη Σιδέρη. Για περισσότερους από 7 μήνες μια ομάδα από 25 ρεπόρτερ, δημοσιογράφους δεδομένων κι ειδικούς οπτικοποίησης ερεύνησαν τους κερδοσκόπους του real estate σε 16 ευρωπαϊκές πόλεις. Μέρος του πρότζεκτ αποτελεί η συλλογή, ανάλυση και χαρτογράφηση των δεδομένων από χιλιάδες πλειστηριασμούς στην Αθήνα από τον Σωτήρη Σιδέρη ενώ το Reporters United ανέλαβε και την παραγωγή του animation που εισάγει τον αναγνώστη στο πρότζεκτ.

Το R•U γίνεται μέλος στο Global Investigative Journalism Network

To Reporters United έγινε ο πρώτος δημοσιογραφικός οργανισμός από
την Ελλάδα που συμμετέχει ως μέλος και αποκτά δικαίωμα ψήφου στο πιο σημαντικό δίκτυο ερευνητικής δημοσιογραφίας στον κόσμο: Στο GIJN (Παγκόσμιο Δίκτυο Ερευνητικής Δημοσιογραφίας). Διαβάστε περισσότερα για τα νέα μέλη του GIJN εδώ και μάθετε περισσότερα για το δίκτυο στην επίσημη ιστοσελίδα του.

«Η Δίκη της Χρυσής Αυγής»: Συμμετοχή στο CIJ Logan Symposium

#Μιλήστε: Πρωτοβουλία για την προστασία των whistleblowers

Συνεργασίες με δημοσιογράφους και παραγωγούς στην Ελλάδα

Μέσα στο 2020, στο πλαίσιο των συνεργασιών του Reporters United με διεθνή μέσα ενημέρωσης, συνεργάστηκαν οι δημοσιογράφοι Παύλος Ζαφειρόπουλος, Σταύρος Ιωαννίδης, Χριστόφορος Κάσδαγλης, Νικόλας Λεοντόπουλος, Σταύρος Μαλιχούδης, Αναστασία Μουμτζάκη, Ευρυδίκη Μπερσή, Μυρτώ Μπούτση, Σωτήρης Σιδέρης, Αλεξία Τσαγκάρη, Θοδωρής Χονδρόγιαννος, η graphic designer Αλεξία Μπαράκου, οι ηχολήπτες Παναγιώτης Παπαγιαννόπουλος, Αλέξης Κουκιάς-Παντελής και Άρης Αθανασόπουλος, ο κινηματογραφιστής Φάνης Καραγιώργος, ο μοντέρ Γιώργος Κολιός.

Συνεργασίες και δημοσιεύσεις σε διεθνή ΜΜΕ

Μέσα στο 2020 δημοσιογραφική δουλειά του Reporters United δημοσιεύτηκε στο Mediapart (Γαλλία), στο Buzzfeed (Γερμανία), στο VICE (Γερμανία), στη Diario De Noticias (Πορτογαλία), στις Aftenbladet και Klassekampen (Νορβηγία), στο Open Democracy (Βρετανία), στο WP Magazyn (Πολωνία) ενώ το Reporters United συμμετείχε στην παραγωγή της έρευνας της Ευρυδίκης Μπερσή «Oil and Water Don’t Mix» που έγινε πρωτοσέλιδο στο The Nation (ΗΠΑ).

Τα Μυστικά του Συμβουλίου

Στο πλαίσιο της συνεργασίας του με το Investigate Europe, το
Reporters United ανέλαβε για την Ελλάδα τη δημοσιογραφική έρευνα στο πλαίσιο του πρότζεκτ «Secrets of the Council» με θέμα τη μυστικότητα και την αδιαφάνεια στο πιο σημαντικό από πλευράς
ισχύος ευρωπαϊκό κέντρο αποφάσεων, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο. Στόχος μας να παρακολουθήσουμε και να αναλύσουμε τη (μυστική) συμπεριφορά των ελληνικών κυβερνήσεων εντός του Συμβουλίου: Με ποιους συμμαχούν; Ποιες αλλαγές προωθούν και ποιες εμποδίζουν; Ποια συμφέροντα εξυπηρετούν;

Παραγωγή 25λεπτης εκπομπής για το κανάλι Arte

Το Reporters United ανέλαβε για λογαριασμό της γαλλογερμανικής δημόσιας τηλεόρασης Arte την οργάνωση παραγωγής και έρευνα πεδίου στην Ελλάδα για το ντοκιμαντέρ διάρκειας 25’ του καναλιού με θέμα την ελληνοτουρκική κρίση. Η έρευνα και τα γυρίσματα έγιναν στην Αθήνα και την Κάλυμνο. Στο ντοκιμαντέρ φιλοξενήθηκαν από ελληνικής πλευράς συνεντεύξεις με τον υπουργό Επικρατείας Γιώργο Γεραπετρίτη, την πανεπιστημιακό Κωνσταντίνα Μποτσίου, τον δήμαρχο Καλύμνου και ρεπορτάζ στη θαλάσσια περιοχή ανοιχτά των Ιμίων με Καλύμνιους ψαράδες. Την παραγωγή και την έρευνα έκαναν οι δημοσιογράφοι Αλεξία Τσαγκάρη, Θοδωρής Χονδρόγιαννος και Σταύρος Ιωαννίδης. Εδώ η γαλλική εκδοχή της εκπομπής, διαθέσιμη ονλάιν μέχρι τις 15 Νοεμβρίου 2020.

Επιτέλους FOIA!

Το 2020 ξεκινήσαμε σε συνεργασία με το Vouliwatch και την ΕΕΛΛΑΚ σειρά σεμιναρίων εκπαιδεύοντας για πρώτη φορά στην Ελλάδα δημοσιογράφους πάνω στη χρήση FOIA (αιτήματα κατάθεσης εγγράφων προς το Δημόσιο και την Κυβέρνηση) σύμφωνα με το συνταγματικά κατοχυρωμένο δικαίωμα της Πρόσβασης στη Δημόσια Πληροφορία. Ως τώρα έχουν διοργανωθεί δύο τέτοια σεμινάρια, το πρώτο με προσκεκλημένη την Helen Darbishire της οργάνωσης AccessInfo! και το δεύτερο με τη βραβευμένη δημοσιογράφο της Monde Stéphane Horel. Αναστείλαμε τη σειρά των σεμιναρίων λόγω κορονοϊού αλλά σκοπεύουμε να συνεχίσουμε μόλις μας το επιτρέψει η κατάσταση με έναν τρίτο καλεσμένο από το εξωτερικό. Παράλληλα, τόσο κεντρικά όσο και σε συνεργασία με το Vouliwatch, δημοσιογράφοι της κοινότητας του Reporters United ξεκινήσαμε να υποβάλλουμε FOIA, με πιο χαρακτηριστικό παράδειγμα το αίτημα προς την κυβέρνηση να δώσει στη δημοσιότητα, όπως οφείλει σύμφωνα με τη νομοθεσία, τα αναλυτικά ποσά με τα οποία χρηματοδοτήθηκαν τα ΜΜΕ στο πλαίσιο της καμπάνιας «Μένουμε Σπίτι».

Συνεργασία με το πανευρωπαϊκό δίκτυο δημοσιογράφων Investigate Europe

To Reporters United είναι ο αποκλειστικός εταίρος στην Ελλάδα του Investigate Europe, μιας ομάδας δημοσιογράφων από 10 ευρωπαϊκές χώρες. Στο πλαίσιο αυτό τέσσερις ρεπόρτερ της κοινότητας του Reporters United (Νικόλας Λεοντόπουλος, Σταύρος Μαλιχούδης, Θοδωρής Χονδρόγιαννος, Σωτήρης Σιδέρης) έχουν ως τώρα συνεργαστεί στις διασυνοριακές δημοσιογραφικές έρευνες για τους φυλακισμένους ανήλικους μετανάστες της Ευρώπης, την κούρσα για το εμβόλιο του COVID-19, τις επιδοτήσεις των ορυκτών καυσίμων και την παγίδα του φυσικού αερίου.

WhistleblowingMeter

Από τον Ιούνιο του 2020 το Reporters United συμμετέχει στο πρότζεκτ WhistleblowingMeter του διεθνούς δικτύου WIN (Whistleblowing International Network) με σκοπό την παρακολούθηση της ενσωμάτωσης στο ελληνικό δίκαιο της ευρωπαϊκής Οδηγίας για τους μάρτυρες δημοσίου συμφέροντος. «Country editor» για την Ελλάδα είναι η δικηγόρος και pro bono νομική σύμβουλος του Reporters United Κλειώ Παπαπαντολέων.

Whistleblowing & COVID-19

Τον Απρίλιο του 2020 το Reporters United συνυπέγραψε μαζί με άλλες οργανώσεις από όλον τον κόσμο ανοιχτό κάλεσμα σχετικά με τη σημασία των μαρτύρων δημοσίου συμφέροντος στην κρίση του κορονοϊού (Coalition to Make Whistleblowing Safe During COVID-19 and Beyond).

Διαβούλευση OGP

Το Reporters United συμμετείχε, μαζί με άλλες 10 οργανώσεις, στη δημόσια διαβούλευση στο πλαίσιο της διεθνούς πρωτοβουλίας OGP (Open Government Partnership) για την Ανοιχτή Διακυβέρνηση στην Ελλάδα. Δείτε σχετικά εδώ.

Παραγωγή animations

Από το 2018 άτυπα και από το 2019 επισήμως, το Reporters United κάνει την παραγωγή (σενάριο, σχεδιασμός animation, σχεδιασμός ήχου, αφήγηση – υπό τη διεύθυνση της Αλεξίας Μπαράκου) των animations με τα οποία αφηγείται τις δημοσιογραφικές του έρευνες το Investigate Europe. Δείτε τη λίστα με τα animations εδώ.

Σεμινάρια ψηφιακής ασφάλειας

Απο το 2018, το Reporters United, σε συνεργασία με την ΕΕΛΛΑΚ (Οργανισμός Ανοιχτών Τεχνολογιών), ξεκίνησε μια σειρά σεμιναρίων ψηφιακής ασφάλειας, μέσα από τα οποία ως τώρα εκπαιδεύτηκαν πάνω από 35 δημοσιογράφοι που κάνουν έρευνα στην Ελλάδα.

Υπόθεση Maria Efimova / Daphne Caruana Galizia

Το 2018, το Reporters United ενεργοποίησε ένα άτυπο δίκτυο υποστήριξης της whistleblower Μαρία Εφίμοβα (υπόθεση δολοφονίας της Μαλτέζας δημοσιογράφου Daphne Caruana Galizia), από τη νομική της υποστήριξη (με τον ορισμό δικηγόρου) ως τη διοργάνωση δημόσιας εκδήλωσης (σε συνεργασία με την Ελληνική Ένωση για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου) ενώ ένας δημοσιογράφος του Reporters United κατέθεσε ως μάρτυρας υπεράσπισής της στον Άρειο Πάγο. Στην προσπάθεια αυτή συμμετείχαν άτυπα ορισμένα από τα σημερινά μέλη του δικτύου του Reporters United αλλά και οι δύο δικηγόροι (Γιάννης Κτιστάκις και Κλειώ Παπαπαντολέων) με τους οποίους συνεργαστήκαμε. Τελικά, σε μια απόφαση ιστορικής σημασίας, ο Άρειος Πάγος αποφάσισε τη μη έκδοση της κυρίας Εφίμοβα στη Μάλτα.

Μια κουλτούρα συνεργασίας μεταξύ ρεπόρτερ

Προσπαθούμε να καθιερώσουμε σταδιακά πρακτικές και συνήθειες που
ενισχύουν την κουλτούρα συνεργασίας και διαφάνειας κατά τη
δημοσιογραφική έρευνα. Για παράδειγμα, χρησιμοποιούμε μια open source πλατφόρμα εσωτερικής επικοινωνίας (εναλλακτική του Slack) ώστε οι δημοσιογράφοι να συζητούν και να συνεργάζονται διαδικτυακά πάνω σε συγκεκριμένα πρότζεκτ. Παράλληλα, το Reporters United έγινε δεκτό στην πλατφόρμα DocumentCloud με σκοπό τη συνεργασία, ανταλλαγή, από κοινού επεξεργασία και εντέλει δημοσίευση στον δημόσιο χώρο εγγράφων και τεκμηρίων από τη δημοσιογραφική έρευνα.